De linker- en de rechterhand van de duivel

Wat kun je verwachten

Synopsis

Een luie, haveloze zwerver genaamd Trinity (Terence Hill) rijdt een stadje binnen waar z’n broer, de paardendief Bambino (Bud Spencer), zich voordoet als de sheriff, nadat hij de echte sheriff voor dood heeft achtergelaten. Ondertussen bereidt een bende bandieten onder leiding van een plaatselijke burgemeester zich voor om een groep Mormoonse boeren te verdrijven van hun landbouwgrond. Met tegenzin besluit Bambino z’n broer te helpen om de burgemeester een lesje te leren.

Meer informatie

Met ‘De linker- en de rechterhand van de duivel’ behaalden het duo hun eerste grote succes. Deze film was de daadwerkelijke start van hun succesvolle gezamenlijke filmcarrière, ook al was het al de vierde keer dat ze samen in een film verschenen (‘Hannibal‘ buiten beschouwing gelaten). De eerste drie films zijn ‘De Duivel kent geen genade‘, ‘Ace High‘ en ‘Boot Hill‘.

Ondanks dat in die eerste drie films soms komische elementen voorkwamen was ‘De linker- en de rechterhand van de duivel’ een eerste serieuze poging om humor toe te voegen aan de serieuze en op dat moment steeds harder wordende Italiaanse westerns, ook wel Spaghetti-westerns genoemd. Scenarioschrijver en regisseur E.B. Clucher (echte naam Enzo Barboni) had veel moeite zijn script aan de man te brengen omdat veel producenten niet overtuigd waren van het succes van een dergelijke komische western. Uiteindelijk bleek producent (en later regisseur van ‘De vier vuisten op safari‘) Italo Zingarelli het revolutionaire idee te zien zitten. Clucher werkte jarenlang als cameraman en ontmoette in die hoedanigheid Terence Hill en Bud Spencer op eerdere filmsets. (Clucher was onder andere cameraman voor ‘Django’ uit 1966 met Franco Nero.)

‘De linker- en de rechterhand van de duivel’ was de tweede film die Clucher regisseerde. Een jaar eerder debuteerde hij met de conventionele Italo western The Unholy four’ (‘Ciakmull, l’ uomo della vendetta’). Na ”De linker- en de rechterhand van de duivel’ maakte Clucher nog acht films met Bud Spencer en/of Terence Hill, die allemaal bepalend waren voor het imago van het duo.

Remo Capitani speelt Mezcal, de leider van de Mexicaanse schurken in zijn meest bekende rol. Hij speelde vaker naast Spencer en Hill in ‘De Duivel kent geen genade‘ en ‘Ace High‘, en alleen naast Spencer in ‘Today We Kill, Tomorrow We Die!’ uit 1968.

Met ‘De linker- en de rechterhand van de duivel’ creëerde het duo ook hun toekomstige handelsmerk, de grote uitgebreide vuistgevechten. De twee hadden al kleinere gevechten in ‘Ace High‘ en Spencer ook in ‘Boot Hill‘, maar het typische grote Vier Vuisten gevecht beleefde hier zijn debuut. Die vechtpartijen werden gechoreografeerd door Giorgio Ubaldi, die een stevig ensemble van stuntmannen tot zijn beschikking had. Deze stuntmannen werden ook een integraal onderdeel van de Spencer / Hill-films. Vaste schurk en stuntman Riccardo Pizzuti had in de film zijn eerste gedenkwaardige optreden in de rol van Jeff, maar was al eerder te zien in ‘Ace High‘.

In één scène van de film heeft Terence Hill een baby van de Mormonen op zijn arm. Die baby is zijn eigen zoon Jess.

De film verscheen 7 December 1981 in Nederland op (huur)video.

Opname locaties

Een deel van de buitenopnames zijn opgenomen bij het Camposecco meer en in Camerata Nuova, een gemeente met 500 inwoners in de provincie Rome die ongeveer 800 meter boven de zeespiegel ligt in het regionale natuurpark Monti Simbruini, vlakbij de grens tussen Lazio en Abruzzo.

Andere buitenopnames zijn gemaakt in de hoogvlakte Campo Imperatore in de Italiaanse regio Abruzzo, gelegen in de Gran Sasso, het hoogste bergmassief van de Apennijnen. De scène bij de waterval is opgenomen bij de Monte Gelato- watervallen , in het park van de Treja- vallei (tussen Rome en Viterbo). De scènes waarin Terence Hill door de woestijn reist en de herberg binnengaat om te eten (aan het begin en einde van de film), zijn opgenomen aan de rand van Rome in een tufsteengroeve langs de huidige snelweg A91 die leidt naar de luchthaven Fiumicino.

De meeste binnen scènes zijn opgenomen in de Incir De Paolis Studio in Rome.

Muziek

De muziek en het titelnummer voor de film werden geschreven door Franco Micalizzi en wordt gefloten door Alessandro Alessandroni, wiens fluit ook veel andere van Ennio Morricone’s soundtracks heeft verrijkt, waaronder die van ‘Once upon a time in the West’ (1968). In 2012 gebruikte Quentin Tarantino het titelnummer van ‘De linker- en de rechterhand van de duivel’ voor de eindscène van zijn film ‘Django Unchained’. Micalizzi werkte later ook mee aan muziek voor ‘De vier vuisten slaan op hol‘ en ‘De vier vuisten in het kwadraat‘.

Succes en bezoekersaantallen

Exacte cijfers over hoe succesvol de film al dan niet was in Nederland ontbreken. In dagblad De Tijd van 14 januari 1972 verscheen een lijst met de door lezers gekozen beste films van 1971. ‘De linker- en de rechterhand van de duivel’ staat op positie 45. In thuisland Italië was het de tweede commercieel meest succesvolle film over het Italiaanse filmseizoen 1970-1971 (bron: Hitparadeitalia.it). De film staat op de zestigste plaats van de door de Italiaanse filmsite Movieplayer.it opgestelde beste Italiaanse films aller tijden.

Dankzij de populariteit van de film werden films uitgebracht die qua inhoud of titel lijken op ‘De linker- en de rechterhand van de duivel’. Naar aanleiding van de Engelse titel ‘They call me Trinity’ verschenen er andere films die ook beginnen met de titel ‘They call me …’, waaronder ‘They call me hallelujah’, ‘They call me cemetery’ en ‘They call me Holy Ghost’. De film was ook inspiratie voor de serie ‘Carambola’ films met Spencer en Hill lookalikes Michael Coby en Paul L. Smith.

Een officieel vervolg werd uitgebracht in 1971 met als titel ‘De vier vuisten van de Duivel‘, dat zelfs nog succesvoller was.

Recensies

Onderstaande recensies verschenen in 1971 in diverse Nederlandse dagbladen.

Algemeen Dagblad 27-08-1971

De Telegraaf 27-08-1971

De Tijd 27-08-1971

Trouw 27-08-1971

Leidsch Dagblad 24-12-1971

Cast & crew